Wady wyłączników pełnoolejo- wych spowodowały, że zaczęto szukać innych rozwiązań, co dopro- wadziło do powstania wyłączników małoolejowych, w których olej spełnia tylko rolę gasiwa, do izolacji zaś stosuje się porcelanę lub bakelit. W każdej z trzech kolumn wyłącznika, umieszczonych na wspólnej podstawie, wbudowane są komory (gaszące) ułatwiające gaszenie łuku między styczkami. Wyłącznik małoolejowy zawiera tylko małą ilość oleju w porównaniu z wyłącznikiem pełnoolejowym (nieraz 1% i mniej) i dlatego można go traktować jako bezpieczny pod względem pożarowym. Przykład konstrukcji wyłącznika mało- olejowego przedstawiony jest na rys. 15-13. Jest to wyłącznik 10 kV o mocy wyłączalnej 350 MVA. Wyłączniki tego typu buduje się na prądy znamionowe 400, 600 i 1000 A.

Pomiar izolacyjności instalacji elektrycznej wykonuje się po całkowitym odłączeniu jej od sieci zasilającej. Do pomiaru używa się omomierza z induktorem lub z brzęczykiem, przy czym normy zalecają, aby pomiary oporności izolacji wykonywać w miarę możności napięciem roboczym lub wyższym, a co najmniej napięciem 100 V. Zwykle przeprowadza się dwa pomiary oporności izolacji przewodów względem ziemi i oporności izolacji przewodów względem siebie.

Rodzaje uszkodzeń i nienormalnych stanów pracy transformatorów. Jeżeli ograniczymy się do omówienia stosowanych przeważnie transformatorów olejowych, to możemy rozróżnić uszkodzenia wewnątrz lub na zewnątrz kadzi. Najczęstszym uszkodzeniem wewnętrznym jest uszkodzenie izolacji uzwojeń, które może doprowadzić do zwarć między zwojami tej samej fazy, zwarć jedno- biegunowych z rdzeniem, zwarć pomiędzy uzwojeniami różnych napięć i zwarć międzyfazowych. Uszkodzenie izolacji blach rdzenia może spowodować jego przegrzanie, a nawet wytopienie. Mogą się również zdarzyć mechaniczne uszkodzenia doprowadzeń lub przełączników zaczepowych, wywołujące przerwy w obwodzie.

Zadania i typy wyłączników. Zadaniem wyłączników w urządzeniach rozdzielczych jest otwieranie i zamykanie obwodów pod obciążeniem, to znaczy wyłączanie odbiorników w chwili gdy przepływa prąd roboczy lub włączanie ich, przy czym prąd zaczyna płynąć natychmiast po zamknięciu obwodu. Znacznie trudniejszym zadaniem wyłączników jest przerywanie dużych prądów zwarciowych i włączanie obwodów z istniejącymi zwarciami’. Obsługa urządzeń rozdzielczych otwiera i zamyka wyłączniki wT celu zmiany rozpływu energii elektrycznej w sieci w zależności od potrzeb odbiorców lub też w celu usunięcia nienormalnych stanów pracy zasygnalizowanych przez specjalne urządzenia, W razie powstania zakłóceń ruchowych, np. zwarć, urządzenia zabezpieczające powodują samoczynne otwieranie wyłączników (patrz rozdz. 13). Przy otwieraniu następuje rozwarcie zestyków wyłącznika i zgaszenie powstającego łuku elektrycznego przez czynnik gaszący, tzw. gasiwo. Stosuje się różnego rodzaju gasiwa: olej, a właściwie gazowe produkty jego rozkładu, woda i wytwarzana z niej para, powietrze lub inne gazy. W zależności od zastosowanego gasiwa rozróżniamy icyłączniki płynowe i ciśnieniowe gazowe. Wyłączniki mogą być dostosowane do pracy na zewnątrz lub w budynku. W zależności od tego rozróżniamy wyłączniki napowietrzne i wnętrzowe. Wyłączniki mogą być wyposażone w napęd mechaniczny. dostosowany do zdalnego sterowania lub w napęd ręczny.

Przyczyną może być tarcie wirnika o stojan wskutek uszkodzonego łożyska. Należy po uniesieniu wirnika sprawdzić, czy nie powstał luz w łożyskach. W razie potrzeby należy naprawić lub wymienić łożysko.

Systemem energetycznym nazywa się zespół współpracujących elektrowni, linii przesyłowych i rozdzielczych, stacji podwyższających i obniżających napięcie oraz urządzeń odbiorczych energii elektrycznej.

Do sterowania z nastawni wyłączników wysokiego napięcia, dla sygnalizacji ich położenia oraz położenia odłączników stosowane są różne systemy. Niektóre z tych systemów zostaną objaśnione na przykładach.

Zwarcia powstają z powodu przypadkowych zetknięć metalicznych przewodników pod napięciem lub z powodu mechanicznego lub wywołanego przepięciem uszkodzenia izolacji. Bezpośrednie powody mogą być bardzo różne na przykład: al zetknięcie przewodów linii napowietrznej na skutek kołysania – ich wiatrem lub podskoku przewodów przy opadaniu oblodzenia –

Przygotowanie pyłu węglowego Aby móc spalić węgiel w kotłach wyposażonych w paleniska na pył węglowy, trzeba go najpierw wysuszyć i zemleć na pyl. Węgiel surowy ma zwykle ziarnistość 0 – 18 mm i zawartość wody od ok. 20 do 25%, pył natomiast musi być tak miałki, aby pozostałość na sicie o 4900 oczkach na 1 cm2 wynosiła 10 -4- 18% powinien on zawierać od 3 do 4% wilgoci. Suszenie i mielenie węgla odbywa się w specjalnych urządzeniach, których głównym elementem są młyny węglowe. Dawniej stosowane były szeroko centralne urządzenia do przygotowania pyłu węglowego, tzw. centralne mlynownie. Są to urządzenia złożone, drogie i odznaczające się znacznym zużyciem energii elektrycznej, ale dające za to dużą pewność ruchową.

Wadą jest mała odporność na wilgoć oraz na szkodliwe dla izolacji wyziewy. Z tych względów konieczne jest ustawianie transformatorów suchych w pomieszczeniach zamkniętych o dobrej wentylacji i możliwie równomiernej temperaturze.