Stosownie do zaleceń „Instrukcji eksploatacji silników elektrycznych“ przed uruchomieniem powinny być suszone silniki nowe uruchamiane po raz pierwszy, silniki po całkowitym lub częściowym przewinięciu oraz silniki nieczynne nawet przez kilka tygodni, jeżeli stwierdzono, że w tym czasie zmniejszyła się oporność izolacji. W tabl. 10-1 zamieszczono najmniejsze dopuszczalne normami radzieckimi oporności izolacji uzwojeń maszyn elektrycznych prądu zmiennego.

Zwłoki zabezpieczeń ziemnozwarciowych stopniuje się według tej samej zasady co dla zabezpieczenia nad- miarowo-prądowego zwarciowego,

Rysunek 15-7 przedstawia przekrój izolatora przepustowego wnętrzowego 10 kV ze sworzniem. Korpus porcelanowy 1 zakito- wany jest w kołnierzu żeliwnym 2 służącym do umocowania izolatora. Na obu końcach korpusu znajdują się kołpaki 3 i 4.

Najczęściej stosuje się opancerzenie taśmowe. Kable opancerzone nie posiadające zewnętrznej powłoki ochronnej nazywamy kablami opancerzonymi gołymi. Powłokę ochronną z juty lub sznurków papierowych nasyconych masą asfaltową stosujemy w kablach układanych wprost w ziemi, aby ochronić pancerz przed korozją. Dla łatwego określenia budowy i rodzaju kabli przyjęto następujące umowne oznaczenia kabli krajowych:

Izolatory przepustowe umożliwiają przeprowadzanie przewodów przez ścianki uziemione. Rozróżniamy izolatory prze-pustowe wnętrzowe i wyjściowe, których jedna strona dostosowana jest do pracy na wolnym powietrzu. Izolatory wyjściowe bywają ponadto proste lub skośne. Dla niezbyt wielkich prądów znamionowych wykonuje się izolatory przepustowe ze sworzniem miedzianym wewnątrz izolatora. Dla dużych prądów i napięć do 10 kV wykonuje się izolatory przepustowe wnętrzowe umożliwiające przewleczenie przez nie szyn płaskich. Podobnie jak izolatory wsporcze, izolatory przepustowe także dzieli się na grupy O, A, B i C o różnej wytrzymałości mechanicznej. Izolatory przepustowe dla napięć do 20 kV wykonuje się przeważnie z porcelany. Dla napięć powyżej 20 kV stosuje się często izolatory przepustowe porcelanowe napełnione olejem izolacyjnym. Porcelana odgrywa tu zasadniczo rolę zbiornika oleju. Izolatory tego typu nie mogą pracować w położeniu poziomym, gdyż poduszka powietrzna zapewniająca rozszerzalność oleju pod wpływem zmian temperatury powinna się znajdować w pobliżu górnego zacisku izolatora. Do pracy w położeniu poziomym nadają się natomiast tzw. izolatory kondensatorowe, w których izolację stanowi papier bakelizowany nawinięty w wielu warstwach przedzielonych kilkoma ekranami z folii aluminiowej lub cienkiej warstewki grafitu nałożonej sposobem natryskowym. Zadaniem ekranów jest równomierne rozłożenie pola elektrycznego, co zwiększa wytrzymałość elektryczną. Długość ekranów jest w każdej następnej warstwie coraz krótsza (rys. 15-6). Izolatory przepustowe kondensatorowe stosuje się do najwyższych napięć. W wykonaniu napowietrznym izolatory tego typu mają dodatkową osłonę porcelanową, odporną na wpływy atmosferyczne.

Przykład urządzenia SZR dla rezerwy ukrytej przedstawiono na rys, 19-7. Dwie sekcje robocze S[ i Sn rezerwują się wzajemnie.

W razie zaniku napięcia na jednej z nich otwiera się wyłącznik zasilającej linii, a zamyka wyłącznik sprzęgowy. Obydwie sekcje zasilane są wówczas z jednego źródła. Zastosowano tu te same ele- menty co w schemacie poprzednim. Na obydwu sekcjach zabudowane są po dwa przekaźniki podnapięciowe 1, 2, 3 i 4 przekazujące przy pomocy połączonych posobnie zestyków zwiernych i’ przekaźników zwłocznych 5 i 6 impulsy wyłączające wyłączniki zasilania roboczego. Drugie rozwierne zestyki przekaźników podnapięciowych, połączone równolegle blokują, za pośrednictwem przekaźników pomocniczych 7 i 8, działanie urządzenia SZR w razie braku napięcia na sekcji sąsiedniej. Otwarcie jednego z wyłączników zasilania normalnego powoduje zamknięcie wyłącznika sprzęgłowego poprzez przekaźniki pośrednie 9 i 10 z opóźnionym odpadaniem, które blokują urządzenie SZR po jednorazowym zadziałaniu. Na rys. 19-8 przedstawiono zabezpieczenie nadmiarowo-prądowe zasilania roboczego 11 i 12 oraz sprzężenia 13. Błędne zadziałanie przy przepaleniu jednego z bezpieczników w obwodach napięciowych uniemożliwione jest w sposób analogiczny jak poprzednio. Do odstawiania urządzenia SZR służy wyłącznik 14.

Przebieg otwierania wyłącznika. Otwieranie wyłącznika polega na zgaszeniu łuku elektrycznego powstającego między rozwierającymi się zestykami wyłącznika. Wykorzystuje się tu przebieg sinusoidalnej zmienności natężenia prądu w łuku, starając się utrudnić ponowne zapalenie się łuku po jego chwilowym zgaśnięciu przy przejściu prądu przez wartość zerową. W nowoczesnych wyłącznikach łuk gaśnie pod wpływem działania gasiwa po kilku półokresach. Zbyt szybkie zgaszenie łuku nie jest pożądane ze względu na powstawanie przepięć łączeniowych niebezpiecznych dla izolacji urządzeń (patrz rozdz. 21). Sposoby gaszenia łuku w różnych typach wyłączników zostaną omówione w następnych punktach. Całkowity czas otwierania wyłącznika, to jest czas, który upływa od chwili podania wyłącznikowi impulsu przez urządzenia za bezpieczające do chwili zgaszenia luku, jest większy od czasu gaszenia luku, a czas własny mechanizmu wyłącznika jest to czas upływający pomiędzy otrzymaniem impulsu a rozwarciem zestyków wyłącznika Czas ten nazywamy też czasem przedłukowym.

Duże prądy zwarciowe spowodować mogą uszkodzenia urządzeń elektroenergetycznych na skutek działania cieplnego lub elektrodynamicznego. Działanie cieplne polega na podwyższeniu temperatury przewodników i połączeń stykowych pod działaniem prądów zwarciowych. Może to prowadzić do zwęglenia izolacji i utlenienia miejsc połączeń stykowych (patrz pkt 15.1.3). –

Rozróżniamy dwie zasadnicze odmiany zasilania rezerwowego: układ z rezerwą jawną, kiedy kilka sekcji roboczych rozdzielni po- siada jedno wspólne źródło zasilania rezerwowego, i układ z rezerwą ukrytą, kiedy dwie sekcje rozdzielni rezerwują się wzajemnie, to znaczy, robocze źródło zasilania jednej sekcji jest równocześnie rezerwowym źródłem zasilania drugiej sekcji i na odwrót.

Układ zasilania potrzeb własnych zależy w wysokim stopniu od głównego układu połączeń elektrowni. Rozróżniamy tu dwa zasadnicze warianty, to jest pracę prądnic w blokach z transformatorami i pracę bezpośrednio na szyny zbiorcze. Rozdzielnie potrzeb własnych wysokiego napięcia buduje się wyłącznie z pojedynczym systemem szyn zbiorczych, podzielonym na sekcje najczęściej dla każdego kotła i każdego turbozespołu.