Sposoby zasilania potrzeb własnych
Układ zasilania potrzeb własnych zależy w wysokim stopniu od głównego układu połączeń elektrowni. Rozróżniamy tu dwa zasadnicze warianty, to jest pracę prądnic w blokach z transformatorami i pracę bezpośrednio na szyny zbiorcze. Rozdzielnie potrzeb własnych wysokiego napięcia buduje się wyłącznie z pojedynczym systemem szyn zbiorczych, podzielonym na sekcje najczęściej dla każdego kotła i każdego turbozespołu.
Przy współpracy blokowej kotłów z turbinami stosuje się jedną sekcję na blok, to jest turbinę i przynależny jeden albo dwa kotły. Sekcję bloku dzieli się wówczas na podsekcje, odpowiadające poszczególnym jednostkom. Każda z sekcji rozdzielni potrzeb własnych wysokiego napięcia musi mieć dwa źródła zasilania, robocze i rezerwowe. W układach blokowych prądnica – transformator roboczym źródłem zasilania potrzeb własnych jest obecnie zawsze odgałęzienie z przewodów łączących zaciski prądnicy z transformatorem blokowym. Przy napięciu znamionowym prądnicy 6 kV na odgałęzieniu wbudowuje się dławik przeciwzwarciowy ograniczający moc zwarciową w rozdzielniach potrzeb własnych. Przy wyższym napięciu znamionowym prądnic zamiast dła- ,wika stosuje się transformator obniżający napięcie prądnicy do napięcia zasilania wysokonapięciowych silników potrzeb własnych.
Przy dołączeniu prądnic bezpośrednio do szyn zbiorczych robocze źródło – zasilania potrzeb własnych stanowią te właśnie szyny. Jako rezerwowe źródło zasilania stosuje się obecnie prawie wyłącznie oddzielne transformatory, przyłączone po stronie górnego napięcia do rozdzielni sieci przesyłowej. W elektrowni, w której wszystkie prądnice przyłączone są bezpośrednio do szyn zbiorczych rozdzielni głównej, podzielonej na dwie lub więcej sekcji, pracujących normalnie oddzielnie, można jedną z tych sekcji użyć do zasilania roboczego, a drugą do zasilania rezerwowego po- trzeb własnych. Rys. 18-1 przedstawia przykład układu połączeń potrzeb własnych elektrowni, mającej dwie turboprądnice o mocy pozornej po 31,5 MVA, 6 kV, pracujące w blokach z transformatorami dwuuzwojeniowymi na rozdzielnię 110 kV. Zasilanie robocze dwu sekcji rozdzielni potrzeb własnych 6 kV stanowią odgałęzienia od zacisków prądnic wyposażone w dławiki. Wspólne źródło zasilania rezerwowego dla obydwu sekcji stanowi transformator 110/6 kV. Przewody zasilania rezerwowego doprowadzone są do poszczególnych sekcji roboczych z odłącznikowej sekcji rezerwowej SR. Transformator rezerwowy ma moc 8 MVA, jest więc najmniejszą jednostką produkowaną na napięcie 110 kV. Układ będzie analogiczny dla elektrowni złożonej z większej liczby bloków, tj. elektrownia mieć będzie tylko jeden transformator rezerwowy.