Olej izolacyjny, którym są napełnione transformatory, jest produktem pewnych gatunków ropy naftowej. Jakość oleju wpływa w dużej mierze na okres używalności transformatorów, bowiem zmiany chemiczne, które występują w olejach działają niszcząco na izolację uzwojeń, skracają czas jej pracy i mogą spowodować przebicie elektryczne. Z tego powodu konieczne jest częste badanie oleju transformatorowego oraz jego wymiana w odpowiednim czasie.

Przekładniki napięciowe dzielimy na dwa zasadnicze rodzaje: wnętrzowe i napowietrzne. Przekładniki wnętrzowe są stosowane w rozdzielniach zamkniętych, a więc są budowane na napięcie znamionowe od 6 do 60 kV jako suche, w których głównym materiałem izolacyjnym jest porcelana. Rys. 7-13 przedstawia przekładnik napięciowy wnętrzowy wykonywany o klasach dokładności 0,5 1 i’ 3. Oba zaciski pierwotne tego przekladnika są izolowane. Rys. 7-14 przedstawia wnętrzowy przekładnik napięciowy typu zamkniętego, z izolowanymi obu zaciskami uzwojenia pierwotnego, wykonywanymi dla napięć do 30 kV.

Silniki potrzeb własnych o większej mocy znamionowej zasilane są wysokim napięciem. Wybór tego napięcia zależy głównie od napięcia znamionowego prądnic. Przy prądnicach na 6 kV napięcie to stosowane jest zazwyczaj również do zasilania silników potrzeb własnych o mocy powyżej 200 kW (najmniejsza moc silników produkowanych na napięcie 6 kV). Umożliwia to dostawę energii z prądnic bez pośrednictwa transformatorów. Rozwiązanie to ma jednak poważne wady, a mianowicie silniki na napięcie 6 kV nie są tak pewne ruchowo jak silniki na napięcie niższe, ich remont jest trudny, a przezwojenie może być wykonane przeważnie tylko w wytwórni silników. Z tych właśnie powodów przy wyższym napięciu znamionowym prądnic (zwykle 10 kV), kiedy do zasilania silników wysokonapięciowych konieczne jest zastosowanie transformatorów, nie stosuje się zwykle napięcia 6 kV, a napięcie niższe, w Związku Radzieckim i u nas najczęściej 3 kV. Silniki na 3 kV budowane są już od mocy znamionowych ok. 100 kW. Nie mają one wad silników na 6 kV, są pewniejsze w ruchu i łatwiejsze w remontach. Mniejsze silniki potrzeb własnych zasilane są najczęściej napięciem 380 V. Rzadziej stosuje się napięcie 500 V, głównie w elektrowniach przemysłowych, stanowiących część zakładów, w których istnieje sieć o tym napięciu. Sieć oświetleniowa w elektrowniach zasilana jest obecnie wyłącznie napięciem 220/380 V, przy czym jako zasadę dla elektrowni średnich i dużych przyjęto zasilanie sieci oświetleniowej z oddzielnych transformatorów. Wspólną sieć dla światła i siły stosuje się niekiedy w małych elektrowniach.

– 1) pomiaru oporności izolacji przy pomocy miernika izolacyjności z jednoczesnym stwierdzeniem braku przerwy w żyłach kabla,

W niektórych typach wyłączników powietrznych stosuje się oporniki dodatkowe, zmieniające charakterystykę obwodu i ułatwiające gaszenie łuku. Sposób przyłączenia takiego opornika przedstawiony jest schematycznie na rys. 15-17. Przy otwarciu łuk przerzuca się pod wpływem wydmuchu powietrza ze styczki stałej 2 na styczkę pomocniczą 3, połączoną z opornikiem 4 ze styczką ruchomą 1.

Prądowym nazywamy zabezpieczenie działające pod wpływem wzrostu natężenia prądu przy zwarciach lub przeciążeniach. Zabezpieczenie zaczyna działać, gdy natężenie prądu przekroczy pewną wartość ustaloną z góry. Zabezpieczenie można wykonać przy użyciu przekaźników lub wyzwalaczy. Przekaźnikiem nadmiarowo-prądowym nazywamy przyrząd, który pod wpływem działania zwiększonego natężenia prądu przepływającego przez jego cewkę powoduje zamknięcie zestyku elektrycznego. Wyzwalacz natomiast działa mechanicznie bezpośrednio na wyłącznik powodując jego otwarcie. W zależności od sposobu zasilania cewki dzielimy przekaźniki nadmiarowo-prądowe i wyzwalacze na pierwotne i ictórne. Przez cewki’ przekaźników i wyzwalaczy pierwotnych przepływa pierwotny prąd obciążenia, a cewki wyzwalaczy i przekaźników wtórnych zasilane są prądem wtórnym przekładników prądowych. Na rys. 13-1 przedstawione są uproszczone schematy działania pierwotnych i wtórnych wyzwala- czy i przekaźników.

Prądnice synchroniczne możemy łączyć ze sobą równolegle, jeżeli spełnione są następujące warunki:

– 1) zgodność kierunków wirowania pól,

Elektrownia stanowi bardzo złożony zespół maszyn i urządzeń elektrycznych, mechanicznych i cieplnych. Prowadzenie ruchu elektrowni wymaga wspólnego ośrodka kontrolnego i dyspozycyjnego dla wszystkich urządzeń. Ośrodkiem takim jest nastawnia. W pomieszczeniu nastawni na tablicach i pulpitach zebrane są wszystkie przyrządy pomiarowe, potrzebne do kontroli pracy zasadniczych maszyn i urządzeń elektrowni. W nastawni znajdują się również wszelkie urządzenia łączności1, służące do przyjmowania dyspozycji od ośrodka okręgowego rozdziału mocy elektrycznej oraz do przekazywania szczegółowych rozkazów do poszczególnych oddziałów ruchowych. Do tego celu służą połączenia telefoniczne, specjalna sygnalizacja optyczno-akustyczna pomiędzy nastawnią i stanowiskiem obsługi turbozespołów, a wreszcie przyrządy do sterowania zdalnego urządzeń elektrycznych, sygnalizacji położenia łączników i sygnalizacji zaburzeń ruchowych oraz nienormalnych stanów pracy urządzeń. ,

Jako wskaźniki do niskiego napięcia stosujemy do 250 V żarówki, a do 750 V wskaźniki oporowe z żarówką. Wskaźniki te powinny dawać wyraźnie wskazania już przy napięciu równym SCPj znamionowego napięcia roboczego. Wskaźnik żarówkowy ma żarówkę w osłonie izolacyjnej z otworami umożliwiającymi sprawdzenie świecenia. Na ogół stosujemy żarówki 5-watowe. Wskaźniki oporowe mają opornik i żarówkę we wspólnej obudowie izolacyjnej.

Na rys. 24-4 przedstawiono szyb kablowy przyścienny. Przykład prowadzenia kabli w podłodze przedstawia rys. 24-5 i 24-6. Kanały kablowe wykonuje się jako pojedyncze (rys. 24-7) lub też podwójne (rys. 24-8) stosowane przy większej liczbie kabli. Szerokość pojedynczych kanaiów nie przekracza zwykle 1 m. Jako pokrycie stosujemy zbrojne płyty betonowe. W głębokich kanałach kablowych (rys. 24-9) układa się kable na ścianach i na dnie kanału. Czasem wykonywane są tunele kablowe, w których kable układa sią na ławach betonowych lub na stalowych konstrukcjach nośnych. Tunele mają takie wymiary, aby wewnątrz mógł się swobodnie poruszać człowiek. Na rys. 24-10 przedstawiono przykładowo tunel kablowy z ławami betonowymi. Tunele powinny posiadać przynajmniej dwa wejścia tak rozmieszczone, aby z każdego miejsca tunelu można było wyjść omijając miejsce ewentualnego zakłócenia. Aby uzyskać dobre chłodzenie kabli złożonych w tunelach, układa Śię na jednej ławie nie więcej niż 4 kable, przy czym w miarą możliwości daje się ławy lub konstrukcje nośne z obu stron tunelu. Kable powinny być ułożone w odległości co najmniej 80 mm od ścian. Jeśli w jednym tunelu są układane kable silnoprądowe i sterownicze, to powinno sią układać na oddzielnych półkach kable energetyczne na napięcie wyższe od 1 kV, energetyczne na napięcie do 1 kV i sterujące, przy czym w tunelach dwustronnych układamy po jednej stronie kable energetyczne na napięcie ponad 1 kV, a po drugiej pozostałe kable.