Forsowanie wzbudzenia

Przy spadku napięcia na zaciskach prądnicy, spowodowanym np. r zwarciem w sieci, stosuje się tzw. forsowanie wzbudzenia, czyli zwiększenie prądu wzbudzenia prądnicy aż do największej, technicz- nie uzasadnionej wartości. Forsowanie wzbudzenia osiągamy za pomocą samoczynnego urządzenia zwierającego opornik w obwodzie wzbudzenia wzbudnicy.

Urządzenia do forsowania wzbudzenia wprowadza się obecnie w nowoinstalowanych dużych prądnicach. Urządzenia te można również zastosować do niektórych pracujących prądnic pod warunkiem ,że zarówno wirnik prądnicy, jak i wzbudnica są do tego dostosowane.

Schemat połączeń tego urządzenia wg wzorów radzieckich przedstawiono na rys. 11-9. Urządzenie posiada przekaźnik podnapięcio- wy 1 przyłączony do zacisków prądnicy za pośrednictwem przekładnika napięciowego oraz stycznik 2 z normalnie rozwartymi stykami. Przy zwarciu powodującym obniżenie napięcia więcej niż o 15% do 20% zadziała przekaźnik podnapięciowy 1 i zamknie obwód cewki stycznika 2, przez co zostanie zwarty opornik regulacyjny 3 w obwodzie wzbudzenia wzbudnicy. Wzbudnica ma wtedy największe napięcie i prąd wzbudzenia prądnicy szybko wzrasta do pewnej granicznej wielkości. Jednocześnie wzrasta prąd wzbudzenia prądnicy i napięcie na jej zaciskach.

Po wyłączeniu zwarcia i obniżeniu się napięcia na zaciskach prądnicy do wielkości normalnej przekaźnik podnapięciowy rozwiera swoje styki i stycznik 2 zostaje wyłączony. Przez to opornik regulacyjny zostaje ponownie włączony do obwodu wzbudzenia wzbudnicy i ustalają się normalne warunki jej pracy.

Jak wynika z tego opisu, urządzenie do forsowania wzbudzenia nie jest w istocie regulatorem napięcia, a rola jego sprowadza się do największego wzbudzenia prądnicy przy zwarciach, co przyspiesza przywrócenie napięcia po wyłączeniu zwarć i zmniejsza niebezpieczeństwo wypadnięcia prądnicy z synchronizmu w czasie zwarcia. Wyłącznikiem 4 ustawionym w nastawni elektrycznej na pulpicie prądnicy można zablokować działanie urządzenia do forsowania wzbudzenia.

Przepisy radzieckie zalecają stosowanie urządzeń do forsowania wzbudzenia we wszystkich silnikach synchronicznych oraz prądnicach i kompensatorach synchronicznych nawet jeśli posiadają one samoczynną regulację napięcia.