Olej izolacyjny, którym są napełnione transformatory, jest produktem pewnych gatunków ropy naftowej. Jakość oleju wpływa w dużej mierze na okres używalności transformatorów, bowiem zmiany chemiczne, które występują w olejach działają niszcząco na izolację uzwojeń, skracają czas jej pracy i mogą spowodować przebicie elektryczne. Z tego powodu konieczne jest częste badanie oleju transformatorowego oraz jego wymiana w odpowiednim czasie.
Olej izolacyjny spełnia w transformatorze dwa zadania: jest środkiem chłodzącym oraz izolującym. Straty energii elektrycznej w transformatorze powodują wydzielanie się ciepła oraz wzrost temperatury oleju.
Przy zbyt wysokiej temperaturze oleju izolacja uzwojenia ulega zniszczeniu. Dlatego konieczne jest odprowadzenie ciepła z transformatora, a olej jest środkiem najodpowiedniejszym do tego celu. Ze względu na swe wysokie własności izolacyjne spełnia olej bardzo dobrze stawiane mu zadanie, jeżeli odpowiada pewnym określonym wymaganiom fizycznym i chemicznym.
Na wytrzymałość elektryczną oleju wpływają bardzo poważnie wszelkie zanieczyszczenia oleju. Na rys. 9-3 przedstawiono zależność wytrzymałości elektrycznej oleju od stopnia zawilgocenia. Jak widzimy, wytrzymałość suchego oleju wynosi 240 kV/cm, a przy zawartości wody 0,l%o spada już do ok. 30 kV/cm. Bardzo niebezpieczna jest zawartość w oleju zanieczyszczeń higroskopijnych, np. włókien, pyłu lub innych ciał stałych, które bardzo obniżają wytrzymałość elektryczną w obecności wilgoci. Praktyka wykazała, że istnienie w oleju samej wody lub samych włókien nie działa tak szkodliwie na olej jak jednoczesna obecność obu tych czynników. Ze względu na włóknistą strukturę izolacji uzwojeń trudno jest o utrzymanie czystego oleju w czynnym transformatorze. Uzwojenia nasycone są w tym celu lakierem, który zmniejsza możliwość odrywania się włókien od izolacji.
Obecność w oleju transformatorowym rozpuszczalnych w wodzie kwasów i ługów powoduje nadżeranie uzwojeń, podkładek izolujących oraz blach rdzenia, a ponadto przyśpiesza psucie oleju i zmniejsza jego wytrzymałość elektryczną.
Leave a reply