Jeśli trójfazowy silnik zwarty włączamy bezpośrednio na pełne napięcie sieci, to wprawdzie ma on duży moment rozruchowy, ale też pobiera przy rozruchu duży prąd, który w momencie włączania kilkakrotnie przekracza normalny prąd roboczy. Wzrost prądu rozruchowego nie jest szkodliwy, jeśli do sieci są przyłączone silniki małej mocy. Natomiast silniki duże, przyłączone do słabej sieci, należy włączać przy zastosowaniu odpowiednich urządzeń rozruchowych.
Najprostszym i najczęściej stosowanym środkiem dla zmniejszenia uderzenia prądowego przy włączaniu silnika jest przełącznik gwiazda-trójkąt. Uzwojenie stojana silnika musi być przy tym tak wykonane, że w czasie normalnej pracy jest połączone w trójkąt.
Na rys. 10-3 przedstawiono schemat przyłączenia uzwojeń sto- jana przy rozruchu przy zastosowaniu przełącznika gwiazda-trój- kąt. Przy połączeniu w trójkąt uzwojenie każdej fazy silnika jest przyłączone do napięcia międzyprzewodowego, natomiast przy połączeniu w gwiazdę do napięcia międzyprzewodowego są przyłączone uzwojenia dwóch faz silnika i na każde z nich przypada tylko
– 1.- [/ 3 = 0,58 część napięcia międzyprzewodowego. Jeśli np. napięcie sieci jest równe 380 V, to przy połączeniu w trójkąt każda faza uzwojenia otrzymuje również 380 V, a przy połączeniu w gwiazdę tylko 220 V. Następstwem tego obniżenia napięcia jest mniejszy moment rozruchowy i mniejszy prąd rozruchu niż przy połączeniu w trójkąt. Silnik połączony w trójkąt ma przy bezpośrednim włączeniu do sieci moment rozruchowy 1,8 razy większy od momentu przy pracy normalnej, a prąd rozruchu 6 razy większy od znamionowego. Natomiast przy połączeniu w gwiazdę moment rozruchu wynosi tylko 0,6 momentu znamionowego, a prąd rozruchu dochodzi zaledwie do dwukrotnej wartości prądu znamionowego.
Ponieważ większość małych silników jest włączona bez obciążenia (np. silniki napędzające obrabiarki), a inne silniki wskutek charakterystyki maszyn napędzanych (pomp, wentylatorów) wymagają niedużego momentu rozruchowego, zastosowanie tego sposobu rozruchu daje dobre wyniki mimo zmniejszenia momentu rozruchowego. Przełączników gwiazda-trójkąt nie można oczywiście stosować dla rozruchu silników napędzających maszyny o dużym momencie rozruchowym.
Gdy silnik pracuje przy obciążeniu znacznie mniejszym od znamionowego, wykazuje on współczynnik mocy (cos cp) o małej wartości.Jeżeli jest to silnik przystosowany do rozruchu przy pomocy przełącznika gwiazda-trójkąt, można temu zaradzić, przełączając go w gwiazdę. Należy przy tym baczyć, aby prąd pobierany przez silnik nie przekraczał wartości prądu znamionowego podzielonej przez j/3.
Leave a reply