Punkty gwiazdowe uzwojeń niskiego napięcia transformatorów
Zarówno przez dławiki, jak i przez transformatory gaszące nie przepływa prąd w normalnych warunkach pracy i dlatego są one budowane przeważnie na 8-godzinną pracę, gdyż w ciągu tego czasu zawsze można zlikwidować zwarcie doziemne.-
Na rys. 20-4 przedstawiono zasadę budowy dławika gaszącego. Składa się on ze stalowego rdzenia r, na którym jest nawinięte uzwojenie. Pod wpływem przyłożonego napięcia U przepływa przez uzwojenie prąd 11,, którego wielkość zależy od oporności dławika, a więc od liczby zwojów uzwojenia, od wymiarów rdzenia oraz od wielkości szczeliny powietrznej. Wynika stąd, że oporność dławika możemy regulować przez zmianę liczby zwojów i przez odpowiedni dobór wielkości szczeliny powietrznej.
Na rys. 20-5 przedstawiono zasadę budowy transformatora gaszącego. Jest to transformator trójfazowy o pierwotnym uzwojeniu połączonym w gwiazdę i przyłączonym do kompensowanej sieci. Punkt gwiazdowy tego uzwojenia jest uziemiony. Uzwojenie wtór- ne transformatora gaszącego jest połączone w otwarty trójkąt z włączonym dławikiem. Przez dławik ten nie przepływa prąd w normalnych warunkach pracy sieci, natomiast przy zwarciu w sieci’, gdy uszkodzona faza ma napięcie równe zeru, a pozostałe fazy mają napięcie równe międzyprzewodowemu, wówczas w uzwojeniu wtórnym transformatora gaszącego powstaje pewne napięcife wypadkowe, które wywołuje przepływ prądu indukcyjnego przez dławik. Prąd ten indukuje w uzwojeniu pierwotnym prądy induk- cyjne przepływające przez nie uszkodzone fazy sieci i kompensujące prąd pojemnościowy, podobnie jak to opisano przy omawianiu dławików gaszących. ‘
Dławiki i transformatory gaszące są ustawiane w stacjach zasilających sieć. Na rys. 20-6 przedstawiono sposób przyłączenia dławika gaszącego do punktu gwiazdowego transformatora. Ze względu na dorywczą pracę dławika niekonieczne jest stosowanie wyłącznika między punktem gwiazdowym a dławikiem, a wystarcza tylko odłącznik. Transformatory gaszące są przyłączane do sieci wysokiego napięcia przez wyłączniki.
Punkty gwiazdowe uzwojeń niskiego napięcia transformatorów uziemia się dla uniknięcia niebezpiecznych następstw przebicia izo lacji między uzwojeniami wysokiego i niskiego napięcia. Oporność uziemienia roboczego (rys. 20-7) powinna spełniać warunek R0
Sieci trójfazowe 3 X 380/220 V można uważać za sieci niskiego napięcia tylko pod warunkiem, że napięcie robocze względem ziemi nie przekroczy 250 V. Warunek ten zostanie
Z w sieci niskiego napięcia. Znając oporność Rź przejścia prądu do ziemi w miejscu zwarcia można określić oporność uziemienia roboczego z zależności 0,42 R. W większości przypadków R jest mniejsze od 5 omów i stąd można obliczyć, że R0 powinno być mniejsze od 0,42 X 5 = 2,1 omów.