Kurs elektryka, Elektryk – Warszawa, Tychy, Szczecin

Rys. 6-3 przedstawia w sposób uproszczony zasadę konstrukcji krajowego przekaźnika nadmiarowo-prądowego typu RJz. Składa się on z dwóch części: nadmiarowo-prądowej zwłocznej, zbudowanej na zasadzie indukcyjnej, i nadmiarowo-prądowej bezzwłocznej elektromagnesowej.

Zasada działania przekaźnika indukcyjnego polega na wzajemnym oddziaływaniu zmiennych strumieni magnetycznych na indukowane przez nie prądy w obracającej się tarczy aluminiowej. Dla uzyskania momentu obrotowego konieczne są dwa strumienie magnetyczne, przesunięte względem siebie w fazie, podobnie jak w indukcyjnych przyrządach pomiarowych. Prąd indukowany w ruchomej tarczy przez każdy z tych strumieni, pod wpływem działania drugiego strumienia wytwarza moment obrotowy w tarczy. W przekaźniku RJz przesunięcie dwóch strumieni magnetycznych względem siebie w fazie o 90° uzyskano przez rozcięcie nabiegun- ników rdzenia magnetycznego 1 na dwie części i nałożenie na jedną część obu nabieguneików pierścieni metalowych 2, stanowiących zwarte zwoje, w których indukują się prądy zmieniające fazę obejmowanej części strumienia magnetycznego. Aluminiowa tarcza obrotowa 3 jest umocowana na osi ułożyskowanej w wahliwej ramce 4, mogącej przekręcić się w łożyskach 18 o niewielki1 kąt wokół stałej osi obrotu. W stanie spoczynku sprężyna 5 odciąga ramkę 4 od ogranicznika ruchu 17. Na osi tarczy obrotowej nasadzony jest ślimak 7. Na osi 19 porusza się segment zębaty 8, który w stanie spoczynku nie zazębia się ze ślimakiem 7. Tarcza obrotowa 3 porusza się między biegunami magnesu trwałego 6. Człon elektromagnesu 1 – T przekaźnika RJz składa się ze zwory 10, ułożyskowanej przechylnie 0 – 0 nad górnym jarzmem rdzenia elektromagnesu 1. Lewa część zwory 10 z umocowaną do niej dźwignią 9 i płytką 21 zwierającą zestyki ważą więcej niż prawa część zwory i dlatego w stanie spoczynku lewa część zwory 10 jest opuszczona w dół, Skoro prąd w uzwojeniu przekaźnika osiągnie 20 -p 30% prądu rozruchowego, tarcza obrotowa przekaźnika zaczyna się obracać przekaźnik jednak nie działa, ponieważ segment 8 nie zazębia się ze ślimakiem 7.